تحلیل روایت اسطوره ای منظومۀ آرش کمانگیر

منظومة «آرش کمانگیر»، سرودۀ سیاوش کسرایی، از نمونه های خوب اشعار روایی معاصر است که می تواند از دیدگاه نظریه­های روایت شناسی تحلیل و تفسیر شود. در این مقاله براساس نظریه های تولان، ژنت، گرماس و... علاوه بر مواردی چون طرح و پیرنگ، زمان، شخصیت پردازی، کانون سازی و... به بازنمایی پیوند روایت­پردازی کسرایی با ماهیت اسطوره ای این داستان نیز پرداخته ایم. بر این اساس تحلیل­های این پژوهش در حوزۀ روایت شناسی شناختی نیز وارد می­شود. نتیجۀ این پژوهش، آشکارکنندۀ استفاده شاعر از راویان متعدد، در راستای پیشبرد روایت و برجسته سازی شرایط حاکم بر جامعه از طریق شرح کنش کانونی سازان و کانونی شوندگان پویایی است که در شکل­گیری یک طرح قهرمانانه و اسطوره­ای به گونه­ای مؤثر عمل کرده­اند. همین روایت­پردازی مناسب و هماهنگی آن با بافت حماسی و توصیفات غنایی متن، موجب تأثیر و تشخص کارکرد اساطیری، جامعه شناسانه و ادبی اثر ماندگار کسرایی شده است.